Έλατος…και μέλι…

Το 2000 ήταν η χρονιά που έκανε τους μελισσοκόμους να θυμούνται τον έλατο και να διηγούνται ιστορίες για χρόνια. Χαρακτηριστικά θυμάμαι τότε ένα μεσημέρι μετά την εντατική εργασία και το φαγητό ξαπλώσαμε κάτω από τα έλατα να ξεκουραστούμε και κοιτάζοντας προς τον ουρανό βλέπαμε να ψιχαλίζει μέλι, από τότε πέρασαν 9 ολόκληρα χρόνια, που ξανά ο έλατος μας γέμισε χαρά και θα τον θυμόμαστε πάλι για χρόνια. Μας ικανοποίησε στο έπακρον (το τετραήμερο του αγίου πνεύματος πάλι φέτος έβρεχε μέλι). Γίνανε απανωτοί......και πλούσιοι τρύγοι!!! Την μια μέρα έβαζες κεριά και την άλλη κιόλας ήταν χτισμένα και μελωμένα.
Εάν δεν προλάβαινες να βάλεις φύλλα, σε προλαβαίναν αυτές!...και τότε έκανες συλλογή από "γλώσσες"....


Τα έντομα που φέτος κυριάρχησαν στις πλούσιες μελιττοεκρίσεις ήταν ως επί τω πλείστον ο κόμπος (physokermes)......που λόγω των ευνοϊκών συνθηκών υγρασίας και θερμοκρασίας «δάκρυζε» όλη μέρα και το πιο σημαντικό δεν κρυστάλλωνε η σταγόνα ώστε να δυσκολεύεται να τη διασπάσει η μέλισσα......και συμπλήρωνε ο κοριός (Cinara confinis). Ο κοριός είναι έντομο που ζεί σε ομάδες απομυζεί χυμούς και αποβάλλει ζάχαρα. Τα μυρμήγκια προστατεύουν τους κοριούς (σαν τους τσομπάνηδες τις αγελάδες). Γυρίζουν γύρω γύρω από τα κοπάδια και περιμένουν ανυπόμονα πότε θα αποβάλλουν την γλυκιά σταγόνα για να την γευτούν. Πολλές φορές με τις κεραίες τους τα ενοχλούν για να συντομεύουν. Ο κοριός είναι πολύ φοβητσιάρης. Αν φυσήξουμε ελαφρά τις ομάδες αρχίζουν να αποβάλλουνε ζάχαρα. Ακόμη στο σκοτάδι αν ρίξουμε πάνω τους την δέσμη του φωτός του φακού πάλι αρχίζουν να αποβάλλουν (κατουράνε).


Ο έλατος καλύπτει μεγάλες εκτάσεις της χώρας μας σε υψόμετρο πάνω από 650 εως 1500 μ. Το μέλι του έλατου είναι περιζήτητο. Έχει ωραίο χρώμα και καλή γεύση. Έχει χαμηλά ποσοστά γλυκόζης-φρουκτόζης και αυτός είναι ο λόγος που δεν κρυσταλλώνει. Τα ποσοστά υγρασίας του μελιού του έλατου είναι πάντα πολύ χαμηλά…κάτω του 15%. Η πρώτη ύλη που συλλέγουν οι μέλισσες είναι παχιά γι’ αυτό ένα από τα μυστικά συλλογής ελατόμελου που το γνωρίζουν οι παλιοί μελισσοκόμοι είναι πως η συλλογή του, θα πρέπει να γίνεται πριν τα τελάρα σφραγιστούν. Τα άλλα μέλια θεωρούμε πως είναι ώριμα όταν έχουν σφραγιστεί κατά τα 2/3 τα τελάρα. Δηλαδή τότε έχουν τα επιθυμητά ποσοστά υγρασίας (δηλ. έχουν συμπυκνωθεί). Στον έλατο αυτό δεν χρειάζεται να γίνει και μάλλον του λείπει η υγρασία αφού η υγρασία του παρουσιάζει χαμηλά ποσοστά. Έτσι τα μελίσσια δεν καθυστερούν σε σφραγίσματα και οι μελισσοκόμοι σε άσκοπες τοποθετήσεις δεύτερου μελιτοθαλάμου.

Επειδή όμως ο έλατος φθείρει τα μελίσσια, καλό είναι να επιλέγονται περιοχές που να συνδυάζουν έλατα, λίγες καστανιές και κάποια χορτονομή......ώστε να συλλέγουν και κάποιες ποσότητες γύρης ώστε τα μελίσσια να κρατάνε συνεχώς γόνο για να ανανεώνεται ο πληθυσμός... Σε αντίθετη περίπτωση τα μελίσσια πρέπει να απομακρύνονται για άλλες ανθοφορίες το συντομότερο απ’ τα έλατα. Οι βροχές και η πτώση της θερμοκρασίας διακόπτουν την μελιττοέκκριση η οποία συνήθως αν διακοπεί, δεν συνεχίζεται μετά. Φέτος όλος παραδόξως αν και έβρεξε αρκετές φορές ο έλατος επιμένει ακόμα στις μελιττοεκκρίσεις.

Οι αρκετές βροχοπτώσεις φέτος αφήνουν αισιόδοξα μηνύματα για ένα πολύ καλό μελισσοκομικό φυτό, το περδικάκι ή θυμάρι του βουνού. Το συναντάμε στα βουνά σε μεγάλο υψόμετρο, πάνω από τα 1500μ. Κάναμε μια βόλτα λοιπόν για αναγνώριση περιοχών με περδικάκι μέχρι τα 2000 μ. όπου το βρήκαμε σε αρκετές ποσότητες και πολλά υποσχόμενο.
Στα 1761 μ. συναντήσαμε ένα πραγματικό αρχηγό! Επιβλητικός με την γενειάδα του να ανεμίζει και με αξεσουάρ τη μεγάλη κουδούνα του….καμάρωνε το χαρέμι του. Πίσω από το κοπάδι δεν υπήρχε τσομπάνης, υπήρχαν σκύλοι ποιμενικοί που μας ενθουσίασαν (γι αυτούς θα σας γράψω άλλη φορά).